Begin oktober reed oprichtster van de EnergieWending Wendela Troll haar groen-gele bakfiets de Zuidas op én WTC Amsterdam in tijdens ons netwerkevent. In die bakfiets vervoert de EnergieWending tal van kleine, toegankelijke voorbeelden waarmee bewoners uit Amsterdam-West energie kunnen besparen. Zo maakt de EnergieWending energiebesparing visueler, en daarmee duidelijker en toegankelijker. Afgelopen jaar hielpen ze al 590 huishoudens met energiebesparing. Eind dit jaar willen ze dat de teller op 1000 staat en begin 2025 op 2900. We spraken Wendela over het ontstaan, het doel en de inspirerende doortastende en lokale aanpak, waarmee ze Amsterdam-West verbindt en energiebesparing groter én positiever maakt.
Containers in de wijk
Drie jaar terug stond Wendela voor een gemeenteproject met een container in Amsterdam, waarin ze een persoonlijkere aanpak hanteerden en gesprekken aangingen met bewoners door middel van spelletjes en activiteiten. ‘Wat we toen zagen was dat er een grote groep bewoners, vooral “bakfietsmoeders” was, die wilde helpen rondom duurzaamheid én dat er grote families waren die op weinig vierkante meters woonden en in armoede leefden en geen ruimte hadden voor duurzaamheid. Dat was een interessant gat tussen die mensen.’
Wendela was in die tijd ook vrijwilliger bij Stichting !WOON en ervaarde dat er meer aanmeldingen waren voor een energiecoach van mensen die het goed hebben, dan van mensen die in armoede leven. Met die kennis plaatsten ze wederom een container in de wijk en nodigden alle sociale huurders uit om een cadeautje in de vorm van een aantal energiebesparende producten te komen halen, en koppelden die mensen vervolgens aan een energiecoach.
Niet klaar na het geven van tips en informatie
Door die actie leerden ze iets heel belangrijks: ‘Het is moeilijk om gedrag daadwerkelijk te veranderen. Alleen tips geven en mensen achterlaten met veel informatie werkt niet. Mensen brachten de producten vaak niet zelf aan. We ontdekten dat je nog veel meer kunt doen als je eenmaal achter de voordeur bent, dan wat mogelijk is met beperkte tijd en middelen,’ legt Wendela uit. Op basis van dat inzicht ontstond de EnergieWending. ‘Met de EnergieWending koppelen we een fikser aan de energiecoach. Die fikser brengt bespaarproducten aan en doet kleine klussen bij iemand thuis. We zijn niet beperkt door een standaard pakket aan maatregelen en kunnen maatwerk leveren. Kan bij iemand met reuma de verwarming 's nachts uit door een elektrische deken onder het laken te gebruiken? Dan leveren we dit als bespaarproduct. Gaat een deur niet meer dicht doordat deze scheef zit? Dan hangen we de deur recht.’
Door het samen te doen, creëer je een andere mindset rondom duurzaamheid
De EnergieWending gebruikt de buurt op een slimme manier; ze verbindt mensen en organisaties. en maakt gebruik van de lokale kracht. Mensen helpen graag. Zo ook bewoners van al goed geïsoleerde woningen: ‘Die kregen toeslag en wilden daarmee wat bijdragen. Ze hielpen met het sponsoren van radiatorventilatoren. Soms komen er ook projecten vanuit bewoners. Door het samen te doen creëer je een andere mindset rondom duurzaamheid. Het gaat allemaal over relaties opbouwen met elkaar, met die persoonlijke relaties kun je op nieuwe ideeën komen en die hebben een rimple effect; een zichzelf versterkende beweging.’ Samenwerken met andere partijen is volgens Wendela daarom een van de belangrijkste dingen.
Afstemmen op de buurt
In het begin ging de EnergieWending veel langs bij buurthuizen en evenementen om de doelgroep te bereiken. Inmiddels gaan ze vooral huis aan huis. Voordat ze dat doen, zoeken ze uit wat belangrijk is in de buurt. Daar stemmen ze dan op af. Wendela: ‘Door eerst één huishouden te doen uit een blok waar veel dezelfde huishoudens zijn, weet je al veel over wat belangrijk is en wat er gedaan kan worden. Je kunt vervolgens communiceren over de meest effectieve maatregelen, die bewoners vaak nog niet zelf bedacht hebben. Zo kom je makkelijker binnen bij de mensen.’
Als de buurt tevreden is, dan heeft dat veel effect: ‘Je kunt gaan flyeren tot je erbij neervalt, maar wat vooral helpt, zijn mensen die met elkaar praten over hun goede ervaring.’ Iets wat ook heel belangrijk is, is het kennen van de cultuur. 'Ken je die, dan kun je daarop inspelen. In hechte gemeenschappen nemen mensen bijvoorbeeld vaak oude apparatuur van familieleden over, dat zijn soms mega stroomslurpers. En in culturen met veel gemeenschapszin moet er altijd ruimte zijn om mensen te ontvangen. Om die reden hebben zij vaak enorme, u-vormige banken, vaak tegen de radiatoren aan,’ vertelt Wendela over het inzicht in culturen. Door die grote banken kan de warmte van de verwarming dan niet goed circuleren. ‘Met een radiatorventilator kun je er dan in elk geval voor zorgen dat de warmte beter circuleert.' Op die manier zoekt de EnergieWending naar oplossingen.
Fundament voor lange termijn
De EnergieWending bouwt aan een fundament voor de lange termijn: ‘Nu nemen we kleine maatregelen en winnen het vertrouwen van mensen. Het is een basis voor veel grote maatregelen. De energietransitie is een sociale transitie. Op dit moment hebben rijken veel baat bij de transitie, die hebben al geld, een duurzaam huis én een lage energierekening. Terwijl mensen met weinig inkomsten vaak in een huurhuis zitten dat nog niet duurzaam is, mega rekeningen hebben en geen geld hebben voor duurzame ingrepen. Bij energiearmoede, kun je beter spreken van armoede, want er spelen problemen op verschillende leefgebieden. De ongelijkheid wordt zo steeds groter, daar zouden wij graag wat aan willen doen.’
Reactie plaatsen
Reacties