Maak kennnis met... Hielke, trekker van de Buurten Tafel

Stichting !WOON

Hielke Ploeg is programmaleider van het team bewoner- en energietransitie bij Stichting !WOON. !WOON wordt gesubsidieerd door de gemeente Amsterdam en is voor alle Amsterdammers beschikbaar voor hun vragen over wonen. “Mijn team is betrokken bij alle buurten binnen Amsterdam waar het thema aardgasvrij speelt. Onze rol is ervoor zorgen dat iedere bewoner mee kan doen aan de energietransitie. We werken hierbij ook samen met de gemeente en corporaties. Een belangrijke taak is dat we mensen bewust maken van de energietransitie en nu al zuiniger omgaan met energie,” vertelt Hielke. “Op dit moment kunnen bewoners door energiebesparing hun kosten flink verlagen. Hierover geven wij voorlichting bij groepen in buurten. Ook zoeken we actieve groepen in buurthuizen en kerken op en benutten we radiostations.”

Daarnaast bestaat er vanuit Stichting !Woon het energiecoachproject, laat Hielke weten. “Dit zijn goed getrainde vrijwilligers die op afspraak bij mensen thuis komen. Aan de hand van een uitgebreide vragenlijst geven zij bewoners een persoonlijk advies en voor hen passende bespaarproducten. Als een coach merkt dat er veel kieren in een kamer zijn en de bewoner dit niet zelf kan, verwijzen we als ze beschikbaar zijn in deze buurt, door naar de FIXBrigade. Zij geven ook advies, maar gaan vooral aan de slag met de uitvoering van de kleine energiebesparende maatregelen, zoals bijvoorbeeld het dichten van kieren.”

Wat doet de Buurten Tafel?

Binnen de Buurten Tafel zorgt Hielke voor verbinding. “Ik probeer de verbinding te leggen tussen: wat gebeurt er nu breed en wat gebeurt er nu binnen buurten? Zo zorgen we ervoor dat het bestaande beter en meer gewaardeerd wordt. We hebben echt contact met buurten. Ik zie ook dat organisaties die voor bewoners werken in buurten elkaar beter weten te vinden. Zo hebben de lokale teams van !WOON de banden aangehaald met de Buurtteams, delen we kennis en verwijzen we beter naar elkaar en ook andere organisaties door.”

Hij voegt daar aan toe: “In buurten zie je heel vaak dat er al veel aanpakken zijn vanuit de gemeente en vanuit bewonersinitiatieven. Een voorbeeld zijn bijvoorbeeld de verschillende vormen om bewoners bewust te maken en helpen energie te besparen. Het is belangrijk dat die van elkaar weten en elkaar versterken. Dit lukt steeds beter en het netwerk heeft hieraan bijgedragen. Zo kunnen mensen nu bijvoorbeeld zelf een afspraak maken met een energiecoach. Daarnaast zet de gemeente in specifieke buurten ook de energiebespaarservice in. Dit zijn energiecoaches die huis aan huis gaan met advies en bespaarproducten. En zij verwijzen weer naar ons als mensen niet thuis zijn, om later een afspraak te maken met de energiecoach. En als ze in een huis gebreken constateren, adviseren ze bewoners ook om contact op te nemen met hun verhuurder. Als dat niets oplevert wordt geadviseerd om met ons contact op te nemen, dan kijken wij wat er aan de hand is.”

Meer energiecoaches, maar ook meer aanvragen

Energiecoaches zijn vanuit Stichting !WOON een groot middel voor bewustwording en directe actie. In oktober steeg de vraag naar energiecoaches enorm. “Het aantal adviesgesprekken lag in Amsterdam gemiddeld rond de 500 per maand. Het aantal aanmeldingen lag in oktober en november rond de 850 per maand. In januari waren er 400 aanvragen voor een energiecoach. We hebben nu zelfs een flinke wachtlijst. Gelukkig begrijpen mensen dat en vaak gaan ze zelf ook al actie ondernemen, waar ze dan van de coach iets later complimenten voor krijgen. En een energieadvies is nooit te laat, want straks in de zomer wordt koelen en energiebesparen een belangrijk onderwerp dat dan extra aandacht krijgt.” Afgelopen tijd is het aantal energiecoaches van !WOON ook enorm gestegen: “Mede door aanmeldingen vanuit het netwerk zijn er nu meer dan 200 energiecoaches in Amsterdam,” vertelt Hielke. “Zelfs wethouders hebben de training tot energiecoach gevolgd.” 

Kloof bedrijven en bewoners wordt kleiner

Een meerwaarde van het netwerk ziet Hielke binnen de kloof tussen bedrijventerreinen en wat er in buurten gebeurt. Deze wordt steeds kleiner. “Bewoners uit buurten wijzen al heel snel naar bedrijventerreinen als je aangeeft dat het belangrijk is om energie te besparen. ‘Kijk, daar brandt het licht en zij verbruiken veel meer energie’, zeggen zij dan. Het bijzondere van het netwerk is dat bedrijven nu ook aan de slag gaan. Zij laten zien dat ze zich ook inspannen. Er zijn ook werkgevers die hun werknemers er extra bewust van maken dat ze gebruik kunnen maken van gemeentelijke regelingen als ze niet rondkomen. Ze worden echt aangespoord om energie te besparen.”

Hulp uit elke hoek

Ook zorgt dit volgens Hielke voor bijzondere acties. “Sommige werkgevers hebben werknemers zelfs aangespoord en bewust gemaakt van het feit dat je ook zelf energiecoach kunt worden in je vrije tijd. Dit heeft voor mooie situaties gezorgd op bijvoorbeeld de Zuidas, waar een aantal werknemers ook echt vrijwilliger is geworden. Op deze manier komen zij bij huishoudens over de vloer waar dat anders niet zou gebeuren. Op het moment dat je dat gaat doen, zie je opeens echt vanuit een ander perspectief wat er aan de hand is. Buren leren van en helpen elkaar.” 

Dat vindt Hielke hoe dan ook een mooi gegeven uit het netwerk: “Het mooie is dat iedereen van elkaar leert op een laagdrempelige manier. Energiecoaches leren bijvoorbeeld weer van elkaar tijdens de intervisie. Buren leren van elkaar,winkeliers leren van elkaar en bedrijven en instellingen leren van elkaar.”

Zorg voor kleine initiatieven 

Het blijft volgens Hielke belangrijk dat ook kleine initiatieven uit de buurten steun krijgen. “Het zou goed zijn als er vanuit de gemeenten en bijvoorbeeld bedrijven wordt gekeken naar de kleinere initiatieven van buurtbewoners. Help ze bijvoorbeeld met kopieerwerk of stel wat kleinere budgetten beschikbaar. Zo kunnen buurtbewoners elkaar inspireren en met elkaar aan de slag. De ideeën zijn er. Vaak ontbreken er kleine dingen, zoals het gebrek aan geld voor een zaaltje met koffie, thee en eten. Er zijn eenvoudige middelen nodig zodat zij samen aan de slag kunnen. Gemeenten moeten zorgen voor goede handvatten.”